Als Michael Haneke zijn film Happy End noemt, weet je hoe laat het is.
* pas op voor mogelijke spoilers
Haneke, die eerder dit jaar zijn 75ste verjaardag vierde, joeg menig filmliefhebber de stuipen op het lijf met Funny Games (2007). Als je in een milde bui bent, kun je de spelletjes van Peter en Paul als ‘sadistisch’ omschrijven, maar eigenlijk is er geen woord voor hun wrede narigheid. Dat gezegd zijnde, is Happy End een titel die weinig goeds voorspelt.
In de openingsscène filmt Eve (gespeeld door jong talent Fantine Harduin) ongezien het ochtendritueel van haar moeder. Zoals wel meer personages communiceert ze vooral via een technologisch apparaat. Hun gevoelens vertrouwen ze liever aan een computer toe dan aan hun naasten, een keuze die gezien de #metoo beweging ook in het dagelijks leven en masse wordt gemaakt. De preciesheid waarmee Eve de handelingen; ‘gorgelen’, ‘crème op het gezicht’, intypt tijdens het filmen, verraden dat het hier niet om een geinige snapchat gaat. Korte tijd later trekt ze in bij haar vader Thomas en zijn nieuwe vrouw in Calais.
Hun landhuis is met de klassiek beschilderde wanden net een museum. Ook de opa van Eve, haar tante Anne (een aardige maar ongewoon kleine rol van Isabelle Huppert) en de bediendes hebben een appartement en/of werkruimte in het pand dat gemaakt is voor het faciliteren van familie-intriges en zwarte humor. Eve is de eerste maar niet de enige over wier schouder we meekijken, de (handheld)camera legt elk ongemak vast.
Opa (genaamd Georges, net als het vorige personage dat Jean-Louis Trintignant speelde in een Haneker-film) is levensmoe maar te vitaal om in aanmerking te komen voor euthanasie. Met zijn ziel onder de arm zoeft hij in zijn rolstoel over het fietspad tot hij een groepje mannen staande houdt. Je kunt niet horen wat er wordt gezegd en het is vast niet grappig, maar juist doordat je zelf de ruimte krijgt om de dialoog te verzinnen, wordt dat het wel.
Happy End barst van dit soort sublieme Haneke-momenten. En: het leed is vrolijker gedoseerd dan in Funny Games. Al met al iets te gedoseerd, er zitten scènes in die schuren maar echt ongemakkelijk wordt het niet. Door slimme montage; de ‘smartphone-stijl’, gesprekken zonder geluid, strooit Haneke met lucht en humor. En scoort daarmee ook met de ‘gelukkige’ eindscène een smiley.
Cinesalon 