Denk je aan dansmuziek, dan denk je niet aan Bach. De muziek van deze zeventiende-eeuwse componist beluister je met Kerst (Weihnachtsoratorium), rond Pasen (Matthäus-Passion) of als je in een Barokmuziekbui bent. Het Nationale Ballet heeft gelukkig lak aan dit vooroordeel en brengt met Back to Bach vier (!) balletten en een film. Choreografieën die soms irritant afleiden van de muziek maar je een paar keer zo diep raken dat de relatie tussen Bach en ballet voorgoed is bestendigd.
In Light and Shadow – onwennige kennismaking
De choreografie van Krysztof Pastor begint wat onwennig, alsof je naar een repetitie kijkt. Twee dansers, gekleed in donkergekleurde pakjes die doen denken aan simpele sportoutfits, doen ‘hun stukje’ op een aria uit Bachs Goldberg Variations. Het ziet er kunstig uit, maar raakt niet.
Later in dit ballet voegen meer dansers zich op het podium. Het toneelbeeld gaat, qua choreografie en kostumering, steeds meer lijken op een warrige dansscène uit een kostuumdrama. De dansers hopsen zodanig over het podium dat ze eerder afleiden dan dat ze van toegevoegde waarde zijn.
Axiom of choice – smoorverliefd!
Heel anders is het tweede ballet. In deze wereldpremière dragen de zes dansers grijs-witte overhemden met zwarte boorden en broekjes. De achterwand, opgedeeld in asymmetrische vlakken, is even strak en modieus. De snoeistrakke choreografie van Ernst Meisner springt eruit en boeit tot de laatste seconde. Meer, meer!
Maar : het volgende ballet laat op zich wachten. Er is eerst een film van Peter Leung te zien waarin een danser op een cellosuite van Bach door een duinlandschap stormt. Prachtig en met veel oog voor detail gefilmd, maar als je zit te springen om live uitgevoerde dans, zul je voelen dat deze korte film je geduld op de proef stelt.
Fantasiá – karakterverschillen
Meersterchoreograaf Hans van Manen is aan zet. Opnieuw staan er zes dansers op het podium. In verschillende, voornamelijk in roodtinten gekleurde, balletpakken wordt ritmisch bewogen. De nieuwe choreografie lijkt soms Zuid-Amerikaanse invloeden te hebben, oogt in ieder geval minder strak en synchroon dan je van ballet verwacht. En dat is een tegenvaller.
A Million Kisses to my Skin – een sprookjeshuwelijk
Het slotstuk van David Dawson (onthoud die naam!) maakt alles goed. Als elegante waterdruppels parelen de dansers over de bijna lichtgevende witte dansvloer. Allen zijn op dreef, maar Igone de Jongh springt er extra uit. Vanaf het puntje van je stoel sla je haar danspassen, krachtig en sierlijk tegelijk, gade. Nog voor het doek sluit, barst het applaus al los. Bach en ballet horen bij elkaar.
Back to Bach was te zien in Nationale Opera en Ballettheater Amsterdam en gaat in 2015 ook op tournee door Nederland
Cinesalon 