Wat zou Willem-Alexander doen als prinses Amalia met een moslim(a) wil trouwen? Geeft hij haar zijn koninklijke zegen of zal zo’n wens eenzelfde soort opschudding veroorzaken als toen de Britse koningin Victoria in 1887 een bijzondere relatie ontwikkelde met de Indiase moslim Abdul Karim?
Over laatstgenoemden maakte Stephen Frears (The Queen) vorig jaar de film Victoria & Abdul, gebaseerd op het gelijknamige boek van Shrabani Basu.
In het Britse koninkrijk wordt geen stap gezet zonder ceremonie. Dus als bepaald wordt dat aan koningin Victoria, tevens ‘keizerin van India’, een mohur (Indiase gouden munt) overhandigd moet worden, dan worden er speciaal twee Indiase mannen naar Engeland gestuurd. Ze worden uitdrukkelijk verzocht de koningin niet aan te kijken. Niet alleen kijkt Abdul Victoria aan, hij glimlacht naar haar – en de koningin zit er niet mee.
De volgende dag serveert hij – op haar verzoek – de koninklijke drilpudding, stempelt hij haar brieven en leert hij haar de basisbeginselen van het Urdu. Als hij zijn baantje als klerk beschrijft en zij opvat dat hij schrijver is, doet hij niet zijn best om dat te corrigeren. Los van dat hij zich iets gunstiger presenteert dan hij is, lijkt zijn sympathie voor haar oprecht en ontwikkelt het onorthodoxe duo een hechte band.
Een band die de rest van de hofhouding hem niet in dank afneemt, maar Victoria’s wil is wet. Victoria, uitstekend vertolkt door ‘kostuumdramakoningin’ Judi Dench (Tulip Fever, Jane Eyre, Pride & Prejudice), spreek je niet zomaar tegen. En de charmfactor van Abdul, het Hollywood-debuut van Bollywood-acteur Ali Fazal, is eveneens lastig te negeren.
In 2010 kwamen de dagboeken van Abdul Karim boven water. Een nieuw verhaal dat het verdient om verteld te worden, niet alleen omdat het leest als een sprookje maar zeker ook omdat we vandaag net zo goed als in 1887 worstelen met het mixen van verschillende culturen.
Wel is deze verfilming, gebaseerd op het gelijknamige boek, braafjes. Het naleven van de etiquette in het Britse koningshuis is tenenkrommend en wordt met het uiteenzetten van de hiërarchie net zo ergerlijk in beeld gebracht. En als het dramatisch interessant wordt (Victoria komt erachter dat Abdul niet is wie ze dacht dat hij was), dan is een korte woordenwisseling voldoende om die plooien glad te strijken. Stephen Frears, die eerder met The Queen (2006) ook al Britse royalty in beeld bracht, treedt niet buiten zijn comfortzone. Wat best had gekund als je een kleurrijk persoon als Abdul Karim filmt.
Victoria & Abdul kabbelt voort. En ondertussen gaan de Nederlandse prinsessen netjes naar school. Toch nodigt de film ertoe uit om je af te vragen wat er zou gebeuren als morgen ‘een Abdul’ zijn intrede doet in het Nederlandse koningshuis.
Victoria & Abdul (2017) was te zien in de bioscoop en is verkrijgbaar op dvd
Cinesalon 