A clean house is evidence of mental inferiority. geef je over aan de ongezouten mening van Shirley (Elisabeth Moss)
Shirley is een vilein drama van Josephine Decker, geproduceerd door Elisabeth Moss (The Handmaid’s Tale) en Martin Scorsese (Goodfellas).
Shirley Jackson (1916-1965) is de auteur van horrorverhalen als The Haunting of Hill House (1959). In de film Shirley, naar het boek van Susan Scarf Merrell (2002), zit ze in haar favoriete leunstoel, sigaret tussen haar vingers en glas whiskey binnen handbereik. Haar stugge, grijzende haar valt slordig om haar hoofd en haar ogen boren zich, dwars strak door haar brillenglazen, in de ogen van haar gasten. Ze drommen om haar heen, zij het op gepaste afstand, want als Shirley in een slechte bui is (en dat is ze regelmatig) zou ze zomaar kunnen bijten.
Rose (Odessa ‘The Daughter‘ Young), die onderweg naar het feest nog Shirley’s verhaal over het stenigen van kinderen las (The Lottery), nadert haar. Fred (Logan Lerman), de kersverse echtgenoot van Rose, is aangenomen als assistent van professor Stanley Hyman (Michael Stuhlberg, Call Me By Your Name), de man van Shirley. Zodoende verblijft het jonge stel (verzonnen door Scarf Merrell) in het schrijvershuis in Bennington, Vermont.
Met grapjes en nieuwe glazen drank verleidt Stanley zijn vrouw de volgende dag om op te staan. Zodra ze beneden is, ziet ze hoe hij zijn aandacht naar Rose heeft verlegd en gebeld wordt door zijn minnares. Om zich af te reageren op haar man, krenkt Shirley Rose op een manier die je naar adem doet happen. Voor een ontspannen etentje, zit je slecht in huize Hyman-Jackson.
Rose en haar man Fred zijn de underdogs in het verhaal, Rose wordt gevraagd voor het huishouden te zorgen (terwijl ze duidelijk academische ambities heeft) en Fred is van Stanley afhankelijk voor een aanstelling aan de universiteit. Maar als Shirley in Rose een inspiratiebron vindt voor haar horrorroman, en Rose zich bewust wordt van haar waarde, beginnen de verhoudingen op een fascinerende manier te verschuiven.
Shirley wordt in deze verfilming niet gespaard. Met het vreselijke kapsel, de blouse met eendenprint, de klodder saus in haar mondhoek en de immer priemende blik maken zet Elisabeth Moss (die pretty girl-rollen bewust lijkt te mijden) Shirley niet zo neer dat je makkelijk van haar houdt. Haar onvoorspelbaarheid houdt je aandacht gevangen, evenals de intrigerende band die ontstaat tussen haar en Rose (Odessa Young).
Het kostuum/camerateam levert knap werk in de verweving van Rose met het fictieve personage dat Shirley in haar nieuwe boek tot leven brengt. Ook als kijker weet je niet altijd wat waar is en wat niet, wat een toepasselijke laag suspense over het verhaal heen legt. Het handheld-perspectief van de camera, waardoor je permanent met de hoofdpersonages ‘meeloopt’, houdt je focus dicht op de personages. Als ze kibbelen en als (giftige) paddenstoelen plukken in de tuin.
In tegenstelling tot verhalen als Secret Window (van Stephen King, met Johnny Depp) gaat het in Shirley niet alleen om haar, en haar struggle om een nieuw verhaal te schrijven, maar juist om de wijze waarop ze zich verhoudt tot haar naasten, en het ‘keurige’ universiteitsnetwerk waar ze tegen wil en dank toe behoort.
“Don’t rub it! Dab!”
Een geweldige scène is het jaarlijkse feest in het huis van de rector dat uitmondt in een door rode wijn bevlekte bank, ruzie met de gastvrouw en en twee mannen die er de tijd van hun leven hebben. Dit lijkt een spoiler, maar bekijk Shirley en je snapt dat het niet de gebeurtenissen op zich, maar de perceptie van de verschillende personages is, die de film zo vilein vermakelijk maakt.
Schrijversdrama Shirley ★★★★ draait vanaf 17 september in de bioscoop
Cinesalon 